Παρασκευή 16 Απριλίου 2010

ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ-ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ.

Η δυσκοιλιότητα, δεν θεωρείται νόσος, αλλά σύμπτωμα, το οποίο μπορεί να είναι είτε ιδιοπαθές ή μπορεί να αποτελεί εκδήλωση πολλών παθήσεων και διαταραχών. Μολονότι οι περισσότεροι θεωρούν ως φυσιολογικό ρυθμό κένωσης την μία ημερησίως, αυτό δεν είναι σωστό, δεδομένου ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός φυσιολογικών κενώσεων. Αυτές μπορεί να είναι από 3 την ημέρα, έως 3 την εβδομάδα. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους, πάσχουν από δυσκοιλιότητα, η οποία δεν είναι ούτε μόνιμη ούτε σοβαρή. Είναι σημαντικό λοιπόν να γίνει κατανοητό τι την προκαλεί, προκειμένου να προληφθεί και να θεραπευθεί.

Ο μη φυσιολογικός ρυθμός αποβολής κοπράνων, διακρίνεται σε δάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Διάρροια, είναι η διαταραχή των κενώσεων που συνίσταται σε αύξηση του αριθμού, του όγκου ή της ρευστότητάς τους, πάνω από 250κ. εκ. ημερησίως.

Ενώ δυσκοιλιότητα, είναι η μείωση της συχνότητας των κενώσεων (λιγότερες απο 3 την εβδομάδα) ή η μείωση του όγκου των κοπράνων ή η δυσκολία αποβολής τους.

Τα κλινικά χαρακτηριστικά της δυσκοιλιότητας, είναι τα εξής:

Λ· Λιγότερες από τρείς κενώσεις την εβδομάδα.

· ΠΠροσπάθεια κατά τη διάρκεια της κένωσης.

· ΣΣκύβαλα ή σκληρά κόπρανα.

· ΑΑίσθημα ατελούς κένωσης.

· ΑΑίσθημα ορθοπρωκτικής απόφραξη.

Το σύνηθες προφίλ, του νοσούντος της δυσκοιλιότητας, είναι άνδρας ή γυναίκα, ηλικίας άνω των 65 ετών με διατροφικές επιλογές σε αυξημένη κατανάλωση λίπους και πρωτεινών ενώ ταυτοχρόνως καταναλώνουν χαμηλά ποσοστά φυτικών ινών και νερό.

Η δυσκοιλιότητα, θεωρείται παροδική ή χρόνια. Η παροδική δυσκοιλιότητα, εμφανίζεται, σε αλλαγή του τρόπου ζωής, σε κατανάλωση διαφόρων φαρμάκων πλούσια σε σίδηρο(Fe+++) ή σε ασβέστιο (Ca++) ή είναι αντιόξινα ή αντικαταθλιπτικά-αντιυπερτασικά, σε χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιά και σε εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ενώ, η χρόνια δυσκοιλιότητα, εμφανίζεται σε περίπτωση ύπαρξης σπαστικής κολίτιδας, υποθυρεοειδισμού, ύπαρξης όγκων-εκκολπωματιδίων, σακχαρώδους διαβήτη, σκλήρνση κατά πλάκας και σε παθήσεις-τραυματισμού των νευρώνων-μύων.

Η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, διακρίνεται σε ‘’διαιτητική’’ και ‘’φαρμακευτική’’.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση, συστήνεται σε άτομα με χρόνια δυσκοιλιότητα με ταυτόχρονη αλλαγή στο διατροφικό τους πλάνο. Ενώ, τα άτομα τα οποία εμφάνισαν δυσκοιλιότητα αλλά θεωρείται παροδική φάση, συστήνεται να αλλάξουν την διατροφή τους χωρίς να καταφύγουν στην λήψη φαρμακευτικών σκευασμάτων.

Στην φαρμακευτική αντιμετώπιση, διακρίνονται τα εξής:

  • Ουσίες που μαλακώνουν τα κόπρανα.
  • Ελαφρά υπακτικά, που βελτιώνουν την κινητικότητα του εντέρου.
  • Ισχυρά υπακτικά.
  • Υπακτικά, που αυξάνουν την εντερική δραστηριότητα.
  • Υπακτικά, που αυξάνουν την μάζα του εντερικού περιεχομένου.
  • Υπακτικά με μαγνήσιο πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς με νεφρική νόσο (τα υπακτικά με μαγνήσιο προκαλούν επίσης διάρροια). Υπακτικά με νάτριο πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς με καρδιολογικό πρόβλημα.
  • Σε ασθενείς, που λαμβάνουν ναρκωτικά, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιούνται μαλακτικά των κοπράνων και ήπια υπακτικά.

Στην διαιτητική αντιμετώπιση, διακρίνονται τα εξής:

Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, δηλαδή φρέσκα φρούτα και λαχανικά (ωμά ή μαγειρεμένα με τη φλούδα), αποξηραμένα φρούτα και δημητριακά. Αποφεύγετε τα ωμά φρούτα και λαχανικά εάν τα λευκοκύτταρα του αίματος δεν υπερβαίνουν τα 1.800. Σημείωση:πρέπει να αρχίσετε διαιτολόγιο πλούσιο σε ίνες πριν την έναρξη της χημειοθεραπείας. Οι φυτικές ίνες, να περιλαμβάνονται στο ημερήσιο διαιτολόγιο σε ποσοστό 20γρ έως 30γρ τουλάχιστον.

Πίνετε άφθονα υγρά (8 - 10 ποτήρια την ημέρα). Προσπαθήστε να πίνετε κυρίως θρεπτικά υγρά (χτυπητό κρύο γάλα, μείγματα με αυγό και χυμούς) παρά σκέτο νερό, επειδή τα απλά υγρά ίσως σας δημιουργήσουν αίσθημα πληρότητας και μειώσουν την όρεξή σας.

Προσθέστε σταδιακά στο διαιτολόγιό σας πίτουρο. Ξεκινήστε με 2 κουτάλια της σούπας (10 ml) την ημέρα και βαθμιαία αυξήστε το σε 4 - 6 κουτάλια της σούπας (20-30 ml) την ημέρα. Πασπαλίστε με πίτουρο τα δημητριακά ή προσθέστε το στο κομμάτι του κρέατος, στα βρασμένα φαγητά, στο ταψί με το κέικ και στα μαγειρεμένα φαγητά.

Αποφεύγετε τα ραφιναρισμένα τρόφιμα, όπως το λευκό ψωμί, τα αμυλώδη επιδόρπια και τα ζαχαρωτά. Επίσης, αποφεύγετε τις σοκολάτες, το τυρί και τα αυγά, επειδή μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα.

Για να σταθεροποιήσετε την κινητικότητα του εντέρου, να τρώτε ξερά δαμάσκηνα ή να πίνετε ένα ποτήρι με χυμό δαμάσκηνου το πρωί ή το βράδυ πριν κοιμηθείτε. Τα δαμάσκηνα περιέχουν φυσικά υπακτικά, όπως οι ίνες. Ο ζεστός χυμός του δαμάσκηνου και τα βρασμένα δαμάσκηνα είναι τα πιο αποτελεσματικά.

Φάτε ένα καλό πρωινό με οποιοδήποτε ζεστό ρόφημα, π.χ. τσάι, ζεστό λεμόνι με νερό ή καφέ χωρίς καφεΐνη.

Ξεκουράζεστε και τρώτε σε καθορισμένες ώρες και σε ήσυχη ατμόσφαιρα.

Κάντε μερικές ασκήσεις για να διεγείρετε τα αντανακλαστικά του εντέρου και να βοηθήσετε να διατηρηθεί η φυσιολογική κένωση.

Κάτωθι εμφανίζεται ένας σχετικός πίνακας, με την περιεκτικότητα ορισμένων τροφίμων σε φυτικές ίνες.

Τρόφιμο(100 γραμμάρια) Διαιτητικές ίνες(γραμμάρια)

Αμύγδαλα 12,9

Αρακάς 4,7

Βατόμουρα 6,6

Βερίκοκα ξηρά 18,1

Δαμάσκηνα 2,3

Δαμάσκηνα ξηρά 12,8

Ινδική καρύδα αποξηραμένη 21,1

Καρύδια 5,9

Κάστανα 6,1

Κουάκερ 6,8

Κουκιά ξερά κοκκινιστά 7,6

Λαχανάκια Βρυξελλών 3,8

Μπάμιες 4,5

Ρεβίθια 5,1

Φάβα 4,1

Φασόλια γιαχνί 6,9

Φασόλια γίγαντες πλακί 7,3

Χόρτα βραστά 2,6

Δημητριακά All Bran 30

Δημητριακά Bran Flakes 17,3

Δημητριακά Fruit’ n Fiber 10,1

Δημητριακά Muesli 10,5

Δημητριακά Weetabix 11,6


Με τιμή.

Κριαράς Νικόλαος.

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος.

Βιβλιογραφία.

· Myths and Misconceptions About Chronic Constipation, American Journal of Gastroenterology 2005;100:232–242, Ιανουάριος 2005.

· American Gastroenterological Association

· National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases

Δεν υπάρχουν σχόλια: